Vuurwerk en aanstekers vliegen de voetballers tegenwoordig om de oren, wedstrijden kunnen niet meer uitgespeeld worden en tribunes lijken op heuse gorillaverblijven. Voetbalgeweld. Een fenomeen dat al jaren bestaat en op dit moment heeft zijn allerhoogste punt bereikt. Tussen het moment dat ik dit onderwerp koos en dat ik het schreef. Zijn er ontelbare incidenten voorgevallen. Keepers die aangevallen worden, familie van spelers voelen zich bedreigd, vuurwerk en zelfs je eigen spelers slaan. Wat maakt het nu dat het dit seizoen zo vreselijk uit de hand loopt?
Incidenten rondom voetbalsupporters spelen dit jaar flink op. Maar het is zeker niet iets van de laatste tijd. De ergste voetbalramp die we in Nederland ooit mochten meemaken is dan ook al van een flinke tijd geleden. Bij een massale vechtpartij in 1997, ook bekend als De slag bij Beverwijk, gingen honderden supporters van Ajax en Feyenoord elkaar te lijf met wapens. De ME keek machteloos toe. Tientallen zwaargewonden en zelfs een dode waren het gevolg van dit incident.
Toen dachten we met z’n allen: ‘Zoiets gaan we nooit meer meemaken’. En dat klopt. Zo’n grote ramp is nooit meer voorgevallen. Maar als je de dieptrieste beelden van de afgelopen weken ziet. Lijkt zo een confrontatie niet meer ver weg.
Dit seizoen
Zo leek het dit seizoen voor het eerst mis te gaan in Nederland bij een wedstrijd van PSV. Toen een doorgeslagen jongeman met een hoog alcoholpromillage de keeper van de tegenstander onverwachts in zijn rug sprong. Grote gevolgen had deze actie gelukkig niet aangezien deze monsterkeeper van twee meter uit de Balkan zijn hand niet om hoefde te draaien voor deze Hoolie. Daar lijken we één van de oorzaken al te hebben: Alcohol.
Het zwarte schaap van de voetbalsupporters dit seizoen zit in het hoge noorden. FC Groningen, een club met aanzien die al jarenlang meedoet op het hoogste niveau. Draait een slecht seizoen. Een paar weken geleden vloog de langverwachte kogel dan eindelijk door de kerk. FC Groningen degradeert en gaat volgend jaar een divisie lager spelen. Supporters zijn er kapot van. Maar vonden dit drama niet groot genoeg schijnbaar. Rookbommen en spandoeken met aanstootgevende teksten braken de club op werkelijk alle vlakken af. En het complete dieptepunt was wel toen een supporter besloot om hun eigen linksback keihard op zijn hoofd te slaan. De degradatie zat de ‘supporters’ duidelijk hoog. En dus lijkt ‘emotie’ ook een oorzaak te zijn om je gruwelijk te gedragen.
Afgelopen week brak de spreekwoordelijke Pleuris uit op de tribunes in Alkmaar. AZ werd uitgeschakeld in de halve finale van de ConferenceLeague. Na al wat problemen rondom de heenwedstrijd in Londen. Liep het in Alkmaar helemaal uit de hand. De harde kern van AZ is gelegen naast de eretribune. Waar op dat moment familie zat van spelers van de oppositiepartij. Een paar man begonnen een hek af te breken en honderden AZ supporters drongen de eretribune binnen. Dit zorgde voor heftige taferelen. Een logische verklaring hiervoor lijkt de groepsdruk die erg leeft binnen harde voetbalkernen.
Voetbalgeweld in cijfers:
De statistische feiten liegen er niet om. Per jaar worden er gemiddeld zo’n 500 stadionverboden in Nederland per seizoen opgelegd. De verwachting is dat dat alleen nog maar meer gaat worden. Ook kost politie-inzet een hoop geld. In 2015-16 hadden we in Nederland ruim 50 politieagenten per wedstrijd nodig. Daarmee komen we op de zevende plaats in de Europese ranglijst. Duitsland spant de kroon met bijna 300 agenten per wedstrijd. (Bronnen: Politie, CIV, Raad van Europa)
Vuurwerk is het meest voorkomende probleem. Van de 733 incidenten in het seizoen 2015/16 waren er bijna 150 veroorzaakt door vuurwerk. Andere incidenten zijn bijvoorbeeld: Spreekkoren, bekogelingen en brandstichting. Zie de grafiek hieronder voor de exacte cijfers.
Wat ook opvalt is dat 80% van de opgepakte verdachten rondom voetbalwedstrijden nog nooit eerder een misdrijf heeft gepleegd. Dit komt omdat het gros van de verdachten nog jong is. 53% van opgepakte voetbalhooligans is jonger dan 25. Slechts 10% is ouder dan 40.
De recent getroffen maatregelen lijken te overdreven. Bij elk bekertje wat het gras raakt, wordt de wedstrijd gestaakt. En gebeurt het nog een keer? Dan stoppen we er definitief mee. Al velen wedstrijden zijn door die maatregel stil te komen liggen. Dit kost uiteindelijk veel tijd en geld als het overgespeeld moet worden. Terwijl er eigenlijk niks aan de hand is.
Ergens geef ik de KNVB volkomen gelijk. Na een aanslag op spelers en op de veiligheid binnen een voetbalstadion moet er hard ingegrepen worden. Maar nu lijkt bij iedereen het besef wel in te dalen dat er te hard is ingegrepen. En het vervelende is dat de KNVB dit niet zomaar terug kan draaien. Dan verliest het alle geloofwaardigheid.
Als het op dit tempo doorgaat denk ik dat het niet lang meer duurt voordat we teruggaan naar het coronatijdperk. Lege stadions en een deprimerend aanzicht. Zover is het nu in ieder geval nog niet. Als het jouw doel is om een wedstrijd te verzieken, en je het moeilijk vindt om je bier gewoon in je hand te houden. Blijf dan lekker thuis! En dan hopen we deze crisis voorgoed achter ons te laten.
Bronnen: CIV (Centraal Informatiepunt Voetbalvandalisme) , Politie, Bosatlas van het Nederlandse voetbal