Eten: iets wat iedereen nodig heeft in zijn of haar leven. Zonder eten kan je in ieder geval niet overleven, maar hoe gaan wij eigenlijk eten in de toekomst? Dit is iets waar veel mensen zich al mee bezig houden, want het is een belangrijk onderwerp. Gaan wij over een aantal jaar nog het bekende AGV-gerecht eten of iets heel anders? In dit artikel behandel ik vier onderwerpen die te maken hebben met de toekomst van eten.
Automatisch eten maken in de toekomst
Hoe gaan wij als mensen eten maken in de toekomst? Welke gadgets gaan wij gebruiken in de keuken van je huis of restaurant? Uitvinders die gaan over de toekomst van eten, zijn hier al veel mee bezig en hebben zelfs al wat prototypes gemaakt. Denk bijvoorbeeld aan een food-3D printer en robots die kunnen koken.
Een food-3D printer
Ja, je leest het goed, een 3D printer die eten kan maken en wat je dus ook echt kan opeten. We kennen natuurlijk allemaal de gewone printers, maar ken je dit al? De food-3D printers zijn nog niet definitief op de markt, maar het bestaat wel al en er zijn er ook al wat gemaakt.
“Een 3D-voedselprinter is een apparaat dat voedsel kan produceren vanuit een aantal basis ingrediënten en deze door printen of andere technologieën uitwerpt,” vertelt Kjeld van Bommel. Van Bommel is technoloog en werkt mee aan de Nederlandse voedselprinters van TNO. Deze voedsel-3D printers kunnen mogelijk de wereld in de toekomst, als dat nodig is, beschermen tegen voedselnoden. Hoe? Doordat ze voedsel kunnen nabootsen vanuit ‘overtollige’ voedselbronnen.
Robots die koken
Vind jij koken helemaal niks of ben je gewoon te lui om het zelf te doen? Dan is er misschien een oplossing van dit probleem voor jou in de toekomst. Stel je voor, robotarmen die voor jouw groentes en fruit kan snijden, de pan op het vuur bij kan houden en kan roeren, lekker handig toch?
Er zijn al een paar prototypes bedacht en gemaakt, maar nog niet verkocht. In sommige restaurants hebben ze wel al robots die bestelling op kunnen doen en kunnen serveren, maar nog niet robots die ook echt kunnen koken. Uitvinders zijn er wel al jaren mee bezig, zoals een bedrijf in Londen (London-based Moley Robotics). Die ontwikkelde een robotkeuken, waarbij twee mechanische armen het gedrag van menselijke koks kopieerde.
De meeste mensen zitten alleen niet echt te wachten op een robotkeuken. Ook TU-professor Maarten Steinbuch, gespecialiseerd in robotica, zit er niet echt op te wachten. ‘’Ik vind koken wel gezellig, dus ik hoef het niet in mijn huis.’’ Hij verwacht niet dat de robotkeuken erg populair gaan worden thuisgebruik. ‘’Maar voor hoge-productiekeukens, zoals in verzorgingshuizen, kan ik me voorstellen dat het loont om te automatiseren.’’ Eigenlijk wordt het pas echt interessant als de robot zelf boodschappen kan doen, maar daar zijn de uitvinders nog niet.
Landbouw in de toekomst
Hoe ziet de toekomst van landbouw eruit? Want zonder landbouw, geen groentes en fruit! Duurzame landbouw, dat is de toekomst. De focus van de agrarische sector in ons eigen land lag in de afgelopen 70 jaar op het produceren van zo veel mogelijk voedsel tegen zo laag mogelijke kosten. Dit productiesysteem is onhoudbaar geworden. De bodem verschraalt en raakt ook snel uitgeput, wat zowel ecologische als economische gevolgen heeft.
Ideeën
Er zijn veel ideeën die boeren en mensen die bezig zijn met duurzamer landbouw, voor ogen hebben. Bodembioloog Judith van de Mortel, heeft wat ideeën omschreven.
– Biologische landbouw: eenvoudig gezegd is dit de bekende manier van landbouw, alleen zonder kunstmest en bestrijdingsmiddelen. In het algemeen is het nog steeds de landbouw waarbij de grond geploegd wordt, maar biologische landbouw richt zich wel op milieu, mens en gezondheid.
– Biodynamische landbouw: dit is een vorm van biologische landbouw die gebaseerd is op de antroposofische principes van Rudolf Steiner. Er wordt op een holistische wijze naar de natuur gekeken.
– Stadslandbouw: heeft een maatschappelijk effect. Mensen zijn samen verantwoordelijk voor het groeien van producten. Het zorgt ook voor vergroening van steden. De voordelen zijn: voedselproductie, maatschappelijke functies, waterbuffer en verwerken van afvalstoffen.
Maar er zijn ook wat nadelen: grondprijzen in steden, lange voorbereidingstijd, regelgeving in bestemmingsplannen en stadslandbouw kan niet in al het voedsel voorzien.
Voedselveiligheid? Groenten uit een stad kunnen zware metalen bevatten, bodemonderzoek vooraf is belangrijk, vooral voor aanwezigheid van schadelijke bacteriën.
Maatregelen duurzame landbouw
Er zijn al diverse maatregelen denkbaar om landbouw duurzamer te maken. Denk bijvoorbeeld aan natuurgericht maaien, aanleggen van natuurvriendelijke oevers, plaatsen van nestkasten, gebruik van kleinschalige windmolens voor duurzame energie opwek, hergebruiken van ‘afvalproducten’ van gewassen in veevoer en hergebruiken van water. Door het toepassen van zulke maatregelen zullen boeren uiteindelijk beter in het landschap functioneren en zal de impact verder dalen. Bijvoorbeeld door de afnemende stikstofconcentraties in de wereld.
Denk bij landbouw in de toekomst vooral aan duurzaamheid en ecologisch. Dat is het belangrijkste en dit moet veranderd worden.
Er wordt ook al gekeken naar robotisering in de landbouw. Denk aan robots die oogsten, water geven en planten. Ze hebben ook al bepaalde kassen met goede stoffen die planten helpen te groeien. Fruitplukrobots, automatische onkruidwieders, machinaal leren van de optimale bemesting, dit gebeurt allemaal al bij hedendaagse boeren. “Automatisering en robotica hebben een enorm potentieel om de productiviteit en duurzaamheid te verbeteren’’, zegt Mark Spencer (een Engels landbouwminister).
Duurzaam eten
We hebben het al over duurzame landbouw in de toekomst gehad, maar we moeten in de toekomst ook duurzamer gaan eten volgens sommige experts. Onze voeding moet duurzamer, met respect voor milieu, dier en mens.
Wat betekent duurzaam eten eigenlijk?
‘’Duurzaam eten is goed voor het milieu én je gezondheid. De 3 belangrijkste stappen die je kunt zetten zijn: minder vlees en meer plantaardig eten, minder voedsel verspillen en niet meer eten dan je nodig hebt. Laat producten als frisdrank, snacks en snoep vaker staan. Die belasten het milieu onnodig en leveren veel calorieën,’’ zegt het voedingscentrum.
Waarom zou je duurzaam eten?
‘’De productie van verschillend voedsel belast het milieu. Denk aan het gebruik van water en land of aan uitputting van de bodem. Duurzaam voedsel beschermt de ecologische systemen en voorziet in de voedingsbehoefte van mensen nu in de toekomst,’’ zegt het RIVM.
Welke eten is duurzaam?
‘’Je kunt het beste kiezen voor onbewerkte of weinig bewerkte producten, zoals fruit, groente, peulvruchten en volkoren graanproducten waar veel voedingstoffen in zitten en niet veel calorieën,’’ zegt het voedingscentrum.
Denk ook aan insecten en zeewier. Ze zijn zelfs ook aan het kijken naar microalgen, of we die kunnen eten in de toekomst. Dit speculatief toekomstige maaltijd klinkt misschien niet erg aantrekkelijk, maar microalgen zitten boordevol vitamines, mineralen, eiwitten en essentiële vetzuren. Het zou zo is kunnen dat jij over een aantal jaar insecten op je bord hebt!
Voedsel supplementen in de toekomst
Gaan wij in de toekomst groente eten uit een pil? Vroeger aten mensen heel veel groentes en fruit, maar nu zijn de porties groen bij het avondeten de laatste tijd ver te zoeken. Mensen eten steeds minder groentes en zoeken steeds vaker hun toevlucht bij vitaminepillen. Er is zelfs een innovatie die groentes in een pil (supplement) kan stoppen!
Groentes zijn erg gezond, dat weet iedereen. Ondanks dat wij dit weten, belanden ze steeds minder in ons boodschappenmandje en op ons bord. Groentes hebben goede stoffen. Hoewel wij steeds minder groentes eten, staat ertegenover dat wij ook steeds meer goed voedsel weggooien. Ongeveer 1/3 van ons voedsel verdwijnt niet in de mond, maar gooien we weg, zo de groentebak in.
Voedsel supplement
Voedsel supplementen (pil) worden het hele jaar door gebruikt, maar tijden de wintermaanden stijgt het gebruik ten opzichte van de rest van het jaar. Multivitaminen zijn nu de meest gebruikte supplementen, gevolgd door vitaminen C.
Een nieuwe pil
Er is nu een nieuwe pil uitgevonden die inspeelt op een normale voedsel supplement. Er is namelijk een groentepil ontwikkeld door Eral Osmanoglou van Top B.V. Het grootste voordeel van deze uitvinding is dat er minder groentes worden weggegooid en mensen tegelijk wel groentes binnenkrijgen. Eral maakt bij deze pil gebruik van een techniek waarbij al het vocht uit de groentepulp wordt gehaald en enkel poeder overblijft voor deze pil.
Maar de grote vraag is, is dit een goede ontwikkeling? Kunnen wij groente of misschien ook wel fruit, aan de kant schuiven en overgaan op vitamine- of groentepillen? Volgens professor Ingeborg Brouwer (op gebied van voeding en gezondheid) zijn groentes niet te vervangen. ‘’Wat groentes gezond maakt is niet enkel vitamine C, maar juist de hele combinatie van vitamines, mineralen en bio-actieve stoffen.
Neem je een enkele stof, hoeft dat helemaal niet gezond te zijn en kan het zelfs averechts werken. Daar komt nog bovenop dat een pil weinig vulling geeft voor de maag, dus dit moet gecompenseerd worden met andere vulling. Als dit ongezond is dan werkt een pilletje totaal averechts,’’ zegt Ingeborg.
Dus, blijf altijd groentes eten dames en heren, ook al vind je het niet altijd even lekker!