Lange werkdagen, weinig begrip en lakse begeleiding: steeds meer zorgstagiaires knappen af op het werkveld. Zonde, zegt Hannelore van Loon (18), want werken in de zorg kan juist zó mooi zijn. Hannelore leert nu voor Verpleegkundige en heeft de titel van Chirurg in het vizier. Op haar huidige stageplaats zit ze helemaal op haar plek, maar grijpen de slechte verhalen haar nog wel eens aan. Zelf heeft ze daar immers ook ervaring mee gehad.
”In mijn tweede jaar had ik een stage te pakken waar ik me helemaal niet op mijn plek voelde” vertelt Hannelore. ”Het vroeg zoveel energie van me, veel meer dan normaal. Je merkt dan ook direct dat het niet goed gaat op school wanneer je stage niet lekker loopt. Dat staat zo in verbinding met elkaar.” Ze vertelt over de slechte begeleiding die ze kreeg, en dat ze daarin tekort werd gedaan. ”De begeleiding kan je stage echt maken of breken.”
Hannelore is niet de enige met zo’n slechte ervaring: ”Veel mensen in mijn klas weten precies hoe die vervelende stages voelen, want zij hebben ze ook gehad. Je zoekt dan veel steun bij elkaar, omdat je heel erg veel meemaakt op een jonge leeftijd.” Agressie, overlijden van personen, en familieleden van patiënten die soms veel van je vragen is voor veel zorgstagiaires een bekend beeld. ”Op mijn vorige stage moest ik altijd in mijn eentje dealen met dit soort dingen. Daar vroegen mijn begeleiders ook niet aan mij hoe het met me ging nadat ik iets heftigs mee had gemaakt.”
Gebrek aan begrip
”Veel van de slechte ervaringen worden opgedaan in verzorgingstehuizen, terwijl je dat juist niet zou denken.” ”Voor mij was dit ook zo. Toen ik daar stage liep hoorde ik de medewerkers vaak roddelen over studenten. Het waren dan ook altijd gemene dingen, geen leerzame punten. Je zelfvertrouwen klettert dan echt naar beneden.” Soms leek het een beetje op een middelbare school, zegt Hannelore teleurgesteld. ”’Ze sluiten je echt buiten als ze je niet mochten. Je had geluk als ze je leuk vonden, dan was er niets aan de hand. Anders werd er gewoon neerbuigend naar je gekeken en dan mocht je niet bij ze zitten.” Begeleiders zette vaak een ander gezicht op wanneer er docenten of stageconsulenten op bezoek kwamen. ”Dan zijn ze ineens heel goed en kunnen ze veel vertellen. Dat voelt gek, want dan weet je ook niet waar je aan toe bent.”
Eerlijk zijn over de slechte begeleiding is ook zo makkelijk nog niet. ”Het zijn wel de mensen die jou moeten beoordelen. Je doet dan maar gewoon alsof het goed gaat, omdat je weet hoe gemeen ze kunnen zijn. Veel studenten verwaarlozen zichzelf om hun stage te kunnen halen.”
Sommige dingen die er gebeuren op plaatsen waar de studenten slecht begeleid worden zijn echt heel heftig, zegt Hannelore. ”Zo hoorde ik van een klasgenoot dat ze de taak kreeg bewoners te wekken en dat ze bij een vrouw aankwam die niet reageerde op haar. Toen is ze bezorgd naar de begeleiders gegaan en die begonnen ineens hard te lachen. Bleek het dat de vrouw de dag daarvoor overleden was en opgebaard lag, maar dat dit niet tegen haar was gezegd. Daar kun je natuurlijk heel erg van schrikken. Dat had gewoon niet mogen gebeuren.”
Zorg in het hart
Ondanks haar slechte ervaring, blijft Hannelore optimistisch. ”Het is jammer dat zulke dingen gebeuren, want het geeft een verdraaid beeld van de zorg. De zorg is namelijk iets heel moois. Je draagt echt iets bij op een manier waarvan geen enkel ander vakgebied dat kan. Het is prachtig om te zien dat mensen dankbaar zijn voor je hulp. Ik hoop ook dat mijn mede-stagiaires moed blijven houden, want die slechte ervaringen kunnen ook weer plaats maken voor hele mooie nieuwe ervaringen op een andere plek. Zo heeft mijn huidige stage mij er weer aan herinnerd wat voor een fijn werk dit is”
Terug naar de basis
Om betere stages, zoals die ze nu heeft, te creëren zijn er echt nog wel een aantal dingen nodig. ”Strengere controles op begeleiders en bedrijven zijn echt essentieel. Zo zijn we er zeker van dat ze wel echt weten waar ze mee bezig zijn.” Naast controles met meer consequenties, moeten we ook meer richting de student trekken, vertelt ze. ”Studenten weten bijvoorbeeld vaak niet waar ze recht op hebben, en wat er wel en niet van hen gevraagd mag worden. Ik wist dat eerst ook niet. Dat is wel kwalijk. ”
Hannelore vindt dat studenten dingen die tijdens stage gebeuren, moeten melden. ”Er is bijvoorbeeld een anoniem meldpunt. Hier kun je al je stage-gerelateerde problemen neerleggen. Ik vind dat dit soort dingen verplicht opgenomen moeten worden in je stagehandboek, zodat je sterker in je schoenen kunt staan” Daarnaast heeft het voor haar ook te maken met oog voor elkaar. ”Er moet gewoon ergens verandering in komen. Als je wrang en zuur door je stage heen gaat, wordt je zelf ook wrang en zuur. Dat heeft de zorg nu juist niet nodig.”